Zawory antyskażeniowe w Polsce – jak to się zaczęło?

  • Historia zaworów antyskażeniowych w Polsce liczy już kilkanaście lat. Wymogi, dotyczące ochrony systemu wody pitnej przed skażeniem przez przepływ zwrotny, są stale rozszerzane i doprecyzowywane. Dlatego warto przypomnieć, jak kształtowały się normy techniczne oraz przepisy prawne w tym zakresie. W 1992 roku ukazała się norma PN-92/B-01706 „Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu”. Mimo, iż dokument ten dotyczy wszystkich projektowanych instalacji wodociągowych, nie było w nim nawet wzmianki o zaworach antyskażeniowych. O zabezpieczeniu instalacji przed przepływem zwrotnym mówił pkt. 4.3 normy: „Zawory zwrotne należy instalować we wszystkich miejscach instalacji, które wymagają zabezpieczenia przed skutkami zmiany kierunku przepływu wody, a szczególnie w następujących miejscach: za zestawem wodomierzowym (licząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody, a przed pierwszym punktem czerpalnym) oraz w urządzeniach do podnoszenia ciśnienia wody i centralnego jej podgrzania”.

    W roku 1999 do normy PN-92/B-01706 wprowadzono załącznik Az1, który dotyczył właśnie ochrony wody przed wtórnym zanieczyszczeniem przez przepływ zwrotny. Opracowano go przy uwzględnieniu zaleceń zawartych w normach ogólnoeuropejskich. W załączniku Az1 zmieniono m.in. wymagania co do zaworów zwrotnych stosowanych w instalacjach i systemach wodociągowych, wprowadzając obowiązek stosowania w ich miejsce zaworów antyskażeniowych: „zawory zwrotne wymienione w pkt. 4.3 normy PN-92/B-01706 powinny być co najmniej typu EA (z możliwością nadzoru)”. W zależności od konstrukcji technicznej, zespoły zabezpieczające zostały podzielone na rodziny, zaś te na poszczególne typy urządzeń. Każda z powstałych w ten sposób grup ma swój symbol – dwie litery (będący zlepkiem oznaczenia rodziny i typu) i swoją nazwę. Charakterystyka techniczna urządzeń, należących do danej grupy, pozwala w sposób jednoznaczny określić stopień ochrony systemu wodociągowego poprzez dane urządzenie. W normie zamieszczono klasyfikację płynów, które mają lub mogą mieć kontakt z wodą do picia. Wyróżniono pięć kategorii: od kategorii 1 (woda przeznaczona dla celów konsumpcyjnych), aż do kategorii 5 (płyny istotnie zagrażające zdrowiu człowieka). Przedstawiono również zestawienie precyzujące dla jakich kategorii płynu zabezpieczenie danym zespołem jest zapewnione, jest zapewnione w pewnych warunkach lub nie jest zapewnione. Obowiązek stosowania rozszerzonej normy (PN-92/B-01706 wraz z załącznikiem Az1, tj. PN-92/B- 01706/Az1:1999) wprowadziło Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 maja 2000 w sprawie wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm (Dz.U. nr 51, poz. 617 z 2000 r.). Spowodowało ono poważny wzrost zainteresowania zaworami antyskażeniowymi. W świetle nowych przepisów urządzenia te stały się podstawowym zabezpieczeniem wody pitnej przed wtórnym zanieczyszczeniem przez przepływ zwrotny. Fakt ten dostrzegły wówczas wszystkie większe i znaczące przedsiębiorstwa wodociągowe, wprowadzając w swoich warunkach technicznych obowiązek stosowania zaworów antyskażeniowych. Przed wymogiem ich uwzględniania w opracowywanych instalacjach stanęli również projektanci.

    W roku 2002 wprowadzono kolejne przepisy nakazujące stosowanie w instalacjach wodociągowych „zabezpieczeń, uniemożliwiających wtórne zanieczyszczenie wody, zgodnie z wymaganiami dla przepływów zwrotnych” – czyli zaworów antyskażeniowych. Ukazało się Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690 z 2002 r.), którego fragment (§113 pkt.7 oraz §115 pkt.2) dotyczy omawianych zabezpieczeń. Wyraźnie zaznaczono, iż muszą być one zgodne z obowiązującą aktualnie Polską Normą dot. projektowania instalacji wodociągowych. Ma to o tyle istotne znaczenie, że od czasu ukazania się Rozporządzenia Ministra Infrastruktury uległa zmianie norma dotycząca omawianych zespołów zabezpieczających. Odwołanie w rozporządzeniu do normy aktualnie obowiązującej w danym zakresie odnosi się dziś do PN-EN 1717 oraz PN-EN 806-2.

    W 2003 roku ukazała się bowiem norma PN-EN1717:2003 „Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody w instalacjach wodociągowych i ogólne wymagania dla urządzeń zapobiegających zanieczyszczaniu przez przepływ zwrotny”, która zastąpiła wcześniejszą PN-92/B-01706/Az1:1999. Już dwa lata później obowiązująca stała się również norma PN-EN 806-2:2005 (U) „Wymagania dotyczące wewnętrznych instalacji wodociągowych do przesyłu wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Część 2: Projektowanie.”.

Komentowanie wyłączone.

aplikacja
doboruzabezpieczenia

Dobierz odpowiedni zawór antyskażeniowy

Oddajemy w Państwa ręce aplikację umożliwiającą dobór odpowiedniego zabezpieczenia antyskażeniowego, zgodnego z aktualnie obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W ostatnim jej kroku możliwe jest uzyskanie m.in.: karty doboru zabezpieczenia (zawierającej dane techniczne i handlowe), karty katalogowej dobranego typu zaworu i rysunków CAD urządzenia.

Rozpocznij dobór